Olszewskiego 23B, 51-642 Wrocław+48 514 825 617
1 marca, 2021
Faktem udowodnionym naukowo jest to, że nadmiar spożywanego alkoholu szkodzi na ogół funkcjonowania człowieka, wywierając negatywny wpływ zarówno na zdrowie fizyczne poprzez upośledzanie pracy narządów wewnętrznych, jak i pogarszając zdrowie psychiczne – przejmując całkowicie kontrolę nad wolą alkoholika, emocjami oraz jego podejmowanymi decyzjami. Cechą charakterystyczną uczuć osoby z chorobą alkoholową jest ich labilność – stają się one bardzo chwiejne, trudno je zrozumieć. Jedną z przyczyn nadużywania alkoholu jest chęć zrelaksowania się, odpoczynku, odreagowania napięć dnia codziennego. Tak samo wszelkie małe radości i sukcesy zaczynają być idealną okazją do świętowania za pomocą napojów wysokoprocentowych. Bliskie osoby obserwujące zachowanie alkoholika bardzo często określają osoby z nałogiem jako „nic nie czujące”. Jest to konsekwencją odwoływania się przez otoczenie alkoholika do uczuć wyższych, takich jak miłość lub wstyd, które z założenia osoby zdrowej, powinny zmotywować uzależnioną do porzucenia swoich przyzwyczajeń. Niestety w większości przypadków tak się nie dzieje. Jak więc realnie wyglądają uczucia i emocje u alkoholika?
Należy podkreślić fakt, iż uzależnienie od alkoholu uniemożliwia alkoholikom racjonalne rozpoznanie i nazwanie przeżywanych przez siebie emocji, a także powoduje zanik umiejętności radzenia sobie z uczuciami. Oczywiście osoba uzależniona, jak każdy inny człowiek, ma swoje emocje, które przeżywa, jednak alkohol w taki sposób kontroluje jego życie, że uczucia pozytywne utożsamiane są jedynie z ulgą związaną z piciem, z kolei te negatywne stają się siłą napędową do sięgania po kolejną dawkę etanolu. Wniosek jest taki, iż alkoholizm zaburza odczuwanie uczuć wyższych. Warto wyjaśnić to na przykładzie miłości – wielokrotnie wśród rodzin dotkniętych chorobą alkoholową osoba uzależniona deklaruje swoim bliskim miłość, jednak bardzo często jest to próba uniknięcia konsekwencji picia. Uzależnienie to silny stan psychiczny, który wywołuje trwałe zmiany w zachowaniu, myśleniu oraz w sferze emocjonalnej. Alkoholik całkowicie podporządkowany jest swoim uzależnieniom, samodzielna próba walki z nałogiem ma bardzo niewielkie szanse powodzenia. Z tego powodu niezbędną pomocą staje się terapia, która pokaże osobie chorej w jaki sposób poprawnie rozumieć i nazywać swoje przeżywane emocje, a także nauczy w sposób empatyczny podchodzić do uczuć najbliższego otoczenia. Aktywny alkoholik odczuwa dwie główne emocje – złość oraz lęk. Są to odczucia bardzo silne. Stale motywują go do sięgania po używki aby zaspokoić głód alkoholowy. Osoba uzależniona od alkoholu bardzo często wykazuje reakcje na bodźce nieadekwatnie do sytuacji. Przykładowo, zwykła błahostka, na którą większość osób nie zwróciłaby uwagi może wywołać atak agresji. Jednocześnie sytuacje poważne i trudne mogą wydać się zupełnie nieważne.
W momencie braku umiejętności radzenia sobie z emocjami, uczucia stają się siłą napędową do sięgania po alkohol. W momencie odczuwania smutku, wstydu, gniewu, strachu lub jakąkolwiek inną negatywną emocję, osoba podatna uzależnieniom, zaczyna poszukiwać rozwiązań problemów w upijaniu się. Porównując alkoholika do osoby zdrowiej – alkoholik nigdy nie wybierze korzystnej i akceptowalnej społecznie strategii radzenia sobie. Osoba zdrowa skorzysta ze zwierzenia się osobom bliskim, podzieli się swoimi problemami i przemyśleniami. Może udać się na spacer lub poczytać książkę w celu zrelaksowania się. W ten sposób kompensowane są złe emocje za pomocą przyjemnych doznań i bliskości osób najbliższych. Osoba posiadająca skłonność do uzależnień na ogół nie jest wyposażona w poprawne schematy radzenia sobie z emocjami, przez co nie potrafi w adekwatny sposób reagować napotykając na negatywne uczucia. W takim przypadkach zazwyczaj sięga po alkohol.
Początkowo taka osoba odczuwa ulgę i odprężenie, jednak należy podkreślić, że alkohol spożywany w nadmiarze zaczyna działać jak silmy depresant. Pogłębia odczuwanie negatywnych emocji a także znacząco obniża samopoczucie oraz nastrój. Dodatkowo, alkohol sprawia, że osoba wpadająca w uzależnienie zaczyna postrzegać siebie jako kogoś gorszego, obniża się jego własna wartość. Zaczyna pojawiać się wstyd, smutek, zaczyna złościć się pod wpływem narastających konfliktów z bliskimi, zaczyna dostrzegać swoje problemy finansowe pojawiające się ze względu na zwiększenie wydatków na alkohol. Niestety, schemat działania w takich przypadkach jest zazwyczaj taki same – alkoholik zamiast podjąć próbę o wyjście z uzależnienia, w takim przypadku zagłębia się w swoich nawykach, coraz chętniej sięga po etanol, aby chociaż na chwilę zapomnieć o problemie i poczuć ulgę. Należy podkreślić, że samodzielne wyjście z nałogu jest niemożliwe, walka o życie w trzeźwości wymaga wielu poświęceń, wyrzeczeń, a także kilkutorowej opieki specjalistów.
Alkoholik manipuluje uczuciami poprzez mechanizm nałogowego regulowania emocji. Nadmiernie spożywa alkohol ze względu na obniżone poczucie własnej wartości. Bardzo często osoba uzależniona przejawia taki sposób zachowania, który jest nieakceptowalny społecznie oraz krzywdzący dla najbliższych. Należy pamiętać, że alkoholizm jest chorobą zarówno oddziałującą na sferę psychiczną człowieka jak i fizyczną. Wywołuje licznie zmiany, zaburzenia, a stale podwyższony poziom alkoholu we krwi może wywołać trwały uszczerbek na zdrowiu, a nawet śmierć.
Osoba trzeźwiąca może odczuwać głód alkoholowy, czyli irracjonalną potrzebę spożycia kolejnej dawki napojów procentowych. We wczesnej fazie abstynencji pojawiają się liczne odczucia psychosomatyczne, typowe dla kaca: ból głowy, nudności, wymioty, bóle mięśniowe, drgawki, zawroty głowy, płytki sen, stany lękowe, nadwrażliwość na światło i dźwięki. Nazywa się to zespołem abstynencyjnym. Bardzo trudnym i żmudnym procesem jest powrót do życia w trzeźwości. Mimo, iż dana osoba deklaruje abstynencję, należy pamiętać, że alkoholikiem jest się do końca życia. Nawet jeden mały kieliszek może spowodować nawrót choroby alkoholowej. W celu utrzymania postanowienia rezygnacji z nałogu warto jak najszybciej rozpocząć wszelkie formy terapii i leczenia uzależnień. Największe szanse na zagwarantowanie pozbycia się nałogu jest jednoczesne oddziaływanie psychoterapii, detoksu, a także stosowanie wszywki alkoholowej esperal. Za pomocą kompleksowych działań uczucia i emocje alkoholika stabilizują się. Z tego powodu terapia jest pierwszym krokiem do życia w trzeźwości.
Aktywny alkoholik nie potrafi zapanować nad swoimi uczuciami. W celu ustabilizowania emocji należy poddać się terapii uzależnień oraz osiągnąć trzeźwy stan umysłu.
Powrót do normalnego życia jest możliwy i jak najbardziej osiągalny, jednak droga do osiągnięcia sukcesu jest bardzo trudna, pełna wyrzeczeń i poświęceń. Od alkoholika wymaga się samozaparcia, motywacji wewnętrznej, a także szczerej chęci wyjścia z uzależnienia. Podczas zajęć terapeutycznych osoby chore ponownie uczą się rozpoznawania i nazywania swoich emocji. Odkrywają inne metody osiągania szczęścia, dobrego samopoczucia oraz równowagi, niż znane im dotąd sięganie po alkohol. Dodatkowo, terapeuci skupiają się również na rozwoju empatii u alkoholików, ukazując im jakie emocje towarzyszą ich bliskim osobom na co dzień.
Nie należy bagatelizować problemu alkoholizmu. Jest to skomplikowany problem społeczny. W celu jego rozwiązania kluczowym wydaje się być podjęte leczenie uzależnień. Należy pamiętać, że pacjent, bez fachowej pomocy nie będzie potrafić rozmawiać o emocjach, tym samym będzie mieć mniejsze szanse na porzucenie niszczącego nałogu.
Zdarza się, że osoby przebywające na co dzień z osobą uzależnioną skupiają się bardziej na fizycznych problemach wynikających z destrukcyjnego działania alkoholu. Problem jednak jest znacznie głębszy, a do wyleczenia ciała niezbędna jest terapia psychologiczna, która ureguluje emocje osoby uzależnionej. Ponieważ samodzielne wyjście z nałogu jest praktycznie niemożliwe, zaleca się indywidualnie dobraną terapię, zgodną z potrzebami i możliwościami pacjenta, którą poprowadzi specjalista, terapeuta do spraw walki z uzależnieniem. Takie spotkania odbywają się w ośrodkach odwykowych, szpitalach lub w prywatnych gabinetach specjalistów. Alkoholik ma możliwość również wzięcia udziału w spotkaniach wspólnoty Anonimowych Alkoholików (AA). Zdecydowanie takie działania zwiększają szanse na dalsze życie w trzeźwości.
Przede wszystkim alkoholik musi uświadomić sobie, że problem alkoholowy jest bardzo poważny, a jego leczenie składa się z przeplatania się małych sukcesów z porażkami. Samo dochodzenie do trzeźwości łączy się z licznymi wyrzeczeniami, poświęceniami, a także stałą kontrolą osób trzecich. Szacuje się, że w Polsce co roku ponad trzy miliony osób spożywa alkohol w nadmiarze. Z tego powodu tak ważne jest wspieranie osoby, która wykazuje szczere chęci wyjścia z nałogu poprzez zachęcanie do skorzystania z detoksu, psychoterapii, a także z poddaniem się zabiegowi zaszycia wszywki alkoholowej Esperal. Łącząc wszystkie metody leczenia uzależnień znacznie wzrasta szansa na całkowite wyjście z nałogu.
