4 czerwca, 2025
Bardzo często można usłyszeć, że do szpitala trafił człowiek uzależniony od alkoholu w stanie delirium. Możliwe, że słyszeliśmy od sąsiadów, iż spotkali kogoś przeżywającego delirium alkoholowe, lub sami mogliśmy być świadkami takiego zjawiska u innej osoby. Bez względu na to, w jakich okolicznościach dowiedzieliśmy się o tym, warto zrozumieć, czym właściwie jest stan delirium, kiedy można się z nim spotkać oraz jak należy zareagować w takiej sytuacji.
Delirium tremens, znane również jako majaczenie drżenne albo biała gorączka, to alkoholowe majaczenie, jakie występuje w stanie zaburzonej świadomości. Osoba przechodząca przez delirium może mieć fałszywe przekonania, odczuwać omamy lub iluzje. Temu stanowi towarzyszą różne objawy somatyczne, a także problemy wegetatywne.
Na pojawienie się delirium szczególnie narażeni są ludzie nadużywający alkoholu z zaawansowaną chorobą alkoholową, którzy często borykają się z alkoholowymi ciągami. Na wystąpienie tego stanu wpływa nagłe zaprzestanie lub znaczące ograniczenie spożycia alkoholu.
Pełne symptomy delirium zwykle rozwijają się po 2-3 dniach od ostatniego picia, a ich konsekwencje mogą być nawet śmiertelne – zaledwie poniżej 4% przypadków dotyczy osób doświadczających alkoholowego majaczenia.
Delirium tremens, które nie jest leczone, może prowadzić do intensywnego uczucia niepokoju lub wyczerpania. Z biegiem czasu objawy te stają się coraz bardziej dotkliwe, a także pojawiają się charakterystyczne cechy, takie jak dezorientacja, drżenie, halucynacje, silne pocenie się, konwulsje oraz nagłe wahania nastroju. Pacjenci w krytycznym stanie po nagłym zaprzestaniu picia często są kompletnie zdezorientowani, co wprowadza dodatkowy stres i zagrożenie. Objawy manifestują się nagle i mogą szybko się zaostrzać, dlatego niezwykle istotne jest, aby zareagować niezwłocznie po ich zauważeniu.
Objawy delirium tremens są złożone i różnorodne, obejmujące różne aspekty. Wśród nich można wyróżnić objawy somatyczne oraz psychiczne. Wyróżniamy:
Ponadto należy zwrócić uwagę na wczesne symptomy delirium, takie jak: łagodne drżenie mięśni i lęk. U osoby cierpiącej na delirium mogą również wystąpić: wysoka gorączka, ból w klatce piersiowej, szybkie oddychanie, nieregularności w pracy serca, silne pocenie się oraz nagłe zmiany nastroju, w tym agresywność.
Ważne jest, aby dokładnie obserwować taką osobę, ponieważ wszystkie te symptomy mogą prowadzić do zagrożenia zdrowia lub życia, a osoba przeżywająca alkoholowe majaczenie może wykazywać niebezpieczne dla innych zachowania.
Leczenie delirium tremens wymaga pobytu w szpitalu oraz fachowej opieki. Zazwyczaj pacjentom podaje się leki stabilizujące oraz płyny dożylnie, aby uspokoić system nerwowy i zredukować ryzyko wystąpienia drgawek. Regularna kontrola stanu zdrowia umożliwia szybką reakcję w przypadku pojawienia się komplikacji. Proces ten często obejmuje również wsparcie terapeutyczne, aby osoba mogła efektywniej radzić sobie z emocjami po takim przeżyciu.
Pokonywanie tak trudnego okresu, jak delirium tremens, to wyzwanie dla osoby uzależnionej oraz jej otoczenia. Rodzina i znajomi odgrywają tu kluczową rolę – okazując cierpliwość i empatię, pomagają stworzyć poczucie bezpieczeństwa i wsparcia, co jest niezbędne w dalszej walce z uzależnieniem. Kontynuacja terapii po hospitalizacji jest krokiem, który wspiera pacjenta w utrzymaniu trzeźwości oraz w lepszym radzeniu sobie z emocjami i stresem.
Rozwój alkoholowego delirium można podzielić na cztery etapy, w których ujawniają się różne objawy:
Nie tylko ciało, ale i umysł są dotknięte przez nieleczone delirium tremens. Alkohol oddziałuje na receptory GABA w mózgu, które mają za zadanie ograniczać nadmierną aktywność neuronów. W przypadku długotrwałego picia organizm przyzwyczaja się do ciągłej obecności alkoholu, co prowadzi do zmian w równowadze neurochemicznej. Nagłe zaprzestanie spożywania alkoholu powoduje gwałtowną nadpobudliwość mózgu, co skutkuje objawami takimi jak:
Jednym z najpoważniejszych następstw nieleczonego delirium tremens jest ryzyko zgonu. Do powikłań mogą należeć niewydolność wielonarządowa, wstrząs sercowo-naczyniowy oraz infekcje spowodowane osłabieniem organizmu, które mogą prowadzić do tragicznych skutków. Jak pokazują badania medyczne oraz analizy kliniczne, śmiertelność w przypadku delirium tremens, jeśli nie jest odpowiednio leczone, może wynosić aż 10-15%.
Delirium alkoholowe to nie tylko zaburzenia świadomości, ale także znaczne zagrożenie dla zdrowia i życia. Może prowadzić do groźnych komplikacji, takich jak arytmia, a nawet zawał serca. Dlatego nie wolno lekceważyć symptomów delirium, ale trzeba działać.
W przypadku spotkania z osobą w delirium, należy wezwać służby ratunkowe. Do momentu przybycia karetki, powinno się stosować do porad podawanych przez operatora, który wskaże, jak najlepiej zabezpieczyć osobę w potrzebie, aby nie stanowiła zagrożenia dla siebie ani dla innych w otoczeniu.
Na dedykowanym oddziale w szpitalu osoba cierpiąca na majaczenie alkoholowe otrzyma niezbędną pomoc i odpowiednie leczenie.
Rozpoznawanie delirium tremens opiera się głównie na zauważeniu objawów. Należy uwzględnić ewentualne schorzenia, z jakimi zmaga się dany pacjent, a także sprawdzić, czy pacjent jest uzależniony od alkoholu. Ważne, aby wiedzieć, że podobne objawy i zachowania mogą być wynikiem innych dolegliwości spowodowanych częstym spożywaniem alkoholu, takich jak alkoholowe zapalenie wątroby czy zaburzenia równowagi elektrolitowej.
Leczenie delirium alkoholowego wymaga hospitalizacji pod stałym nadzorem medycznym. Najlepszym sposobem terapii majaczenia alkoholowego są leki benzodiazepinowe, które mają działanie uspokajające, przeciwlękowe i nasenne. W niektórych sytuacjach ich zastosowanie może być kluczowe, aby zapobiec śmierci pacjenta.
Czasami używa się również akamprozatu, który działa na poziomie neuroprzekaźników w mózgu, zwiększając stężenie serotoniny i wspierając utrzymanie abstynencji od alkoholu. Zwykle stosuje się go po ustąpieniu symptomów delirium w celu zredukowania ryzyka nawrotu.
Delirium tremens to majaczenie alkoholowe, które zwykle występuje w 2 lub 3 dniu po zaprzestaniu spożywania alkoholu. Jest to efektem zwiększonej aktywności neuroprzekaźników w mózgu, które były tłumione podczas spożywania alkoholu. Objawy delirium obejmują głównie halucynacje i drgawki, a także nieregularne tętno oraz nagłe zmiany zachowania. Taki stan może prowadzić do poważnych zaburzeń w układzie krążenia, a w skrajnych przypadkach nawet do śmierci. Dlatego należy niezwłocznie reagować i wzywać pogotowie ratunkowe, gdy mamy do czynienia z osobą w stanie alkoholowego delirium. Warto pamiętać, że terapia delirium, mimo że powinna odbywać się w szpitalu, nie stanowi leczenia uzależnienia od alkoholu. Po ustąpieniu objawów delirium dobrze jest zaproponować osobie wsparcie w walce z nałogiem oraz wskazać różne możliwości, takie jak terapia psychologiczna.