Olszewskiego 23B, 51-642 Wrocław+48 514 825 617
5 stycznia, 2023
Masz kogoś bliskiego, kto walczy z nałogiem?
To naturalne, że chcesz pomóc przezwyciężyć problemy związane z nadużywaniem substancji. Jednocześnie, jeśli twoje dotychczasowe wysiłki zakończyły się niepowodzeniem, możesz cofnąć się o krok i zadać sobie pytanie, czy naprawdę pomagasz ukochanej osobie, czy też stajesz się współuzależniony.
Poniżej wyjaśniono niektóre kluczowe różnice między pomaganiem a współuzależnieniem, które każdy, zwłaszcza przyjaciele i członkowie rodziny osób uzależnionych, powinien znać.
Bliscy osób uzależnionych od alkoholu podporządkowują swoje życie osobie chorej i wspólnie z nią przeżywają karuzelę emocji. Współuzależnienie polega na robieniu dla kogoś rzeczy, które ta osoba może i powinna robić dla siebie. To całkowite podporządkowanie swojego życia drugiemu człowiekowi.
Załóżmy, że twoja ukochana osoba nie ma dość pieniędzy, aby opłacić czynsz, ponieważ ostatnią wypłatę wydała na narkotyki lub alkohol. Przykładem byłoby płacenie za nich czynszu. Innym przykładem może być dzwonienie do pracy dla ukochanej osoby i mówienie, że jest zbyt chora, by przyjść, kiedy jest zbyt pijana lub ma kaca, by wykonywać swoją pracę. Na początku wydaje się to pomocnym zachowaniem, ponieważ zapobiegasz eksmisji lub zwolnieniu ukochanej osoby. To, co faktycznie robisz, to ułatwianie im dalszego nadużywania narkotyków lub alkoholu, ponieważ nie ponieśli żadnych realnych konsekwencji.
Ludzie, którzy zmagają się ze współuzależnieniem, często mają jednostronne, emocjonalnie destrukcyjne i potencjalnie obraźliwe relacje. Osoby współuzależnione na ogół mają dobre intencje i chcą opiekować się kimś, kto w tym przypadku zmaga się z uzależnieniem. W końcu opieka nad nimi może stać się impulsywna i nie przynosić korzyści. Ci, którzy mają tendencje do współuzależnienia, również mogą zostać męczennikami. Ta mentalność powoduje, że odkładają własne potrzeby na dalszy plan, aby mogli nadal szukać wymówek lub ukrywać swojego przyjaciela lub członka rodziny.
Jeśli nie masz pewności, czy termin „współuzależnienie” odnosi się do twojego związku, zastanów się, czy któryś z poniższych objawów współuzależnienia nie brzmi znajomo:
Jeśli którykolwiek z tych znaków jest dla ciebie prawdziwy, być może jesteś w związku współzależnym i bardziej zaszkodzisz, niż pomożesz.
Ze względu na swoją naturę, bardzo ciężko jest przestać być współuzależnionym. Często łatwiej jest pomóc uzależnionemu, przynajmniej na początku. Opłacenie czynszu lub telefon do szefa nie wymaga początkowo dużego wysiłku. Z pewnością jest to lepsze niż patrzenie, jak są eksmitowani lub zwalniani.
Usprawiedliwianie i pomaganie osobie uzależnionej nie może być długoterminowym rozwiązaniem problemów związanych z nadużywaniem substancji. W pewnym momencie osoba wspierająca prawdopodobnie nie będzie w stanie wesprzeć finansowo ukochanej osoby lub może stać się sfrustrowana i mieć dość zachowania ukochanej osoby. Chociaż taka pomoc może wydawać się zapewnianiem wsparcia, na dłuższą metę może to wiązać się z wysokimi kosztami zarówno dla aktywisty, jak i dla uzależnionego.
Kiedy utkniesz w ferworze współzależności, możesz założyć, że jest to wyraz miłości. Jednak twoje działania mogą być szkodliwe dla ciebie, twojej ukochanej osoby i innych bliskich osób.
Współuzależnienie zmusza uzależnionego do dalszego siania spustoszenia w jego fizycznym i psychicznym samopoczuciu. Nie widząc konsekwencji swoich działań, nie może podjąć kroków w kierunku uzyskania pomocy, której potrzebuje. Umożliwiając ukochanej osobę picie, gasisz pożary, które mogą powodować zakłócenia w jej stylu życia i popychać ją do szukania pomocy w walce z nałogiem.
Ty, aktywator, również możesz zostać zraniony przez swoje działania. Po miesiącach lub latach możesz poczuć się wyczerpany i bezsilny. Oprócz kosztów emocjonalnych i psychicznych, stracisz dużo czasu i pieniędzy w tym procesie.
Twój wybór włączenia może być również szkodliwy dla innych. Przykładami mogą być współpracownicy, którzy wykorzystują luz ukochanej osoby, która jest nieobecna lub nieskuteczna w miejscu pracy, oraz członkowie rodziny lub przyjaciele, którzy są zranieni, gdy uzależniony atakuje ich werbalnie lub fizycznie.
Prawdziwe pomaganie polega na pracy z kimś, aby zrobić to, czego nie może jeszcze zrobić dla siebie. Załóżmy, że bliska Ci osoba nie ma środków finansowych na mieszkanie po zakończeniu leczenia. Przykładem pomocy może być oferowanie wsparcia, takiego jak tymczasowy pokój w twoim domu, gdy próbują odzyskać życie.
Kluczem do uczynienia z tego zachowania pomagającego jest ustalenie i egzekwowanie jasnych granic. Granice te mogą obejmować:
Pomaganie jest zazwyczaj trudniejszą opcją. Wymaga odroczenia gratyfikacji, prowadzenia trudnych rozmów oraz wyznaczania i egzekwowania granic. Prawdopodobnie nie odczujesz natychmiastowej ulgi, pomagając tak, jak wcześniej. Twoja ukochana osoba może również nie szanować lub nie doceniać granic, które wyznaczyłeś.
Chociaż jest to trudniejsze, pomaganie zapewnia bardziej długoterminowe korzyści. Kiedy naprawdę pomagasz komuś zmagającemu się z uzależnieniem, stawiasz go w pozycji, w której może przezwyciężyć problemy z nadużywaniem substancji i rozpocząć powrót do zdrowia.
Aby zapewnić swojemu przyjacielowi lub członkowi rodziny sukces na drodze zdrowienia, musisz być pomocnikiem, a nie aktywatorem.
Pamiętaj, że istnieje wiele metod leczenia alkoholizmu, które możesz zaproponować bliskiej Ci osobie – od detoksu, przez terapię i spotkania grupowe. Jednym ze sposobów jest także terapia awersyjna, która ma na celu wywołanie wstrętu do alkoholu. Wszywka alkoholowa, zwana też Esperalem, blokuje enzymy biorące udział w metabolizmie alkoholu. W rezultacie aldehyd octowy gromadzi się w organizmie. Jego duża ilość powoduje nieprzyjemny dyskomfort i często określana jest jako podwojenie kaca. Lek działa około 8-12 miesięcy i jest przeznaczony dla osób, które są pewne podjęcia decyzji o życiu w abstynencji.
