Olszewskiego 23B, 51-642 Wrocław+48 514 825 617
menu

Portret psychologiczny alkoholika – osobowości alkoholików

13 lipca, 2021




Każdy człowiek jest inny i charakteryzuje się złożoną osobowością. Każdego dnia dochodzi do różnych przemian, w większym lub mniejszym stopniu w obrębie funkcjonowania układu nerwowego, zmieniają się także pewne elementy charakteru i temperamentu danej osoby. Jedną z przyczyn takich zależności są wahania nastroju i emocji będące efektem reakcji na pewne wydarzenia lub rezultatem zetknięcia się z innymi osobami. Zmiany osobowości tego typu z reguły ustępują dość szybko. Mimo iż jest możliwość badania osobowości alkoholików, to jednak nie można stwierdzić do jakiego stopnia stwierdzone u danego Pacjenta objawy odnoszą się do ogółu osób cierpiących z powodu choroby alkoholowej ze względu na fakt, iż nieznaczny odsetek zostaje poddany badaniom psychiatrycznym. Należy podkreślić, że współczesna medycyna i psychologia nie określa typowej osobowości alkoholika. Jednak osoby zajmujące się alkoholikami zawodowo, rozpoznają pewne cechy charakterystyczne pojawiające się w zachowaniu i myśleniu takich ludzi.

Osobowość niedojrzała

Zdarza się tak, że ze względu na różne przeżyte traumy i sposób wychowania, niektóre osoby dorosłe, mimo swojego wieku, w dalszym ciągu tkwią emocjonalnie w przeszłości. Jedną z przyczyn może być to, iż w niewłaściwy sposób są związani z pewnym mitem rodzinnym, który wykoncypowali sobie podczas okresu dzieciństwa. Większość osób ukrywa wspomniany mit w sekrecie, przez co trudno na niego wpływać i modyfikować go poprzez wydarzenia rzeczywiste. Osoba dorosła posiadająca z rodzicami nieprawidłowe relacje na wczesnym etapie życia, nawet długo po ich śmierci nie potrafi funkcjonować normalnie. Znaczna część tych osób zaczyna sięgać po alkohol, ponieważ tworzy on we własnym umyśle optymistyczny świat pełen fantazji. Coraz bardziej się w niego zagłębia, jest przeświadczony o tym, iż życie realne nie jest wstanie ofiarować mu tego, co własne wyobrażenia. Z tego powodu sięga po jeszcze większą ilość alkoholu, pogłębiając swoją chorobę alkoholową.

Osobowość autotolerancyjna

Każde dziecko wymaga opieki, pomocy i czułości. Należy jednak wszystko zdroworozsądkowo wywarzyć. Tym samym ani postawa zbyt chroniąca, ani zbyt duża surowość i perfekcjonizm nie są dobre. W przypadku dzieci rodziców nadmiernie troszczących się, wykazują one brak odczuwania satysfakcji, ponieważ odebrana jest im możliwość przeżywania własnych odkryć i osiągania własnych sukcesów. W ten sposób nie rozwija się u nich poczucie zaufania do siebie samego. Nie potrafi także radzić sobie samo, nadmiernie szuka pomocy i wsparcia u innych ludzi. Rodzice odznaczający się postawą nadmiernie chroniącą dążą do tego, aby za wszelką cenę chronić dziecko przed potencjalnym niebezpieczeństwem, nawet jeśli byłoby wstanie poradzić sobie samo. Tym samym takie dziecko nie może samodzielnie zrobić nic, jeżeli zdaniem matki lub ojca może przynieść to choćby najmniejsze ryzyko. Z góry zakładają, że dziecko ma kłopoty i chcą temu zapobiec. Przykładowo – częstym takich zachowaniem jest separowanie dziecka od grupy rówieśniczej ze względu na to, iż może ono się źle czuć w towarzystwie innych. Efektem postawy nadmiernie chroniącej jest postawa lękowa, wycofanie, brak poczucia akceptacji. W przyszłości, kiedy dziecko już dorośnie, będzie trudne we współżyciu. Dodatkowo będą wykazywać się pobłażliwością wobec siebie samego. Nie są nauczeni radzenia sobie z rozczarowaniem i porażką. Oczekują od życia jedynie radosnych chwil, a wszelkie nieprzyjemne sytuacje stanowią dla nich bardzo bolesne przeżycia. Cechą charakterystyczną takich osób jest kompulsywne objadanie się, sięganie po alkohol oraz po papierosy. Wszystkie te czynności uważane są za wyraz trwałych i infantylnych tęsknot do przeżywania przyjemności przypominających dziecięce ssanie.

Osobowość z tendencją do agresji

Każdy człowiek, w mniejszym lub większym stopniu przeżywa emocje, zarówno te przyjemne, jak i nieprzyjemne. W ciągu życia zdarza się wiele sytuacji, które generują uczucie agresji, zdenerwowanie i złość. To w jaki sposób dany człowiek będzie radzić sobie z gniewem zależne jest od jego domu rodzinnego i strategii radzenia sobie w trudnych momentach. Tym samym już od najwcześniejszych lat dziecko powiela schematy reagowania na agresję. Jeżeli rodzina dobrze funkcjonuje, reakcje są akceptowalne społecznie. Zdarza się jednak tak, że rodzice narzucają dziecku tłumienie nieprzyjemnych emocji. Efektem takiej sytuacji jest to, iż dziecko staje się lękliwe i nie potrafi w dorosłym życiu okazywać swoich stanów emocjonalnych. Jeżeli dziecko będzie posłuszne tego typu wychowaniu, w przyszłości może zaowocować to tym, iż będzie wykorzystywane przez bardziej obrotnych kolegów, lekceważone przez krewnych, źle traktowane przez współmałżonka, a jednocześnie nie będą wstanie zaprotestować i zareagować np. gniewem, a nawet asertywnością na niewłaściwe odnoszenie się do nich. Często jest tak, że jeżeli dana osoba już zdecyduje się na wyrażenie sprzeciwu, to później odczuwa swojego rodzaju wyrzuty sumienia, a nawet karci samego siebie w obawie, iż podkreślenie własnych praw może spowodować zemstę ze strony jego prześladowców. Zazwyczaj jednak tłumi swoje uczucia i szuka sposobów na rozładowanie swojego stanu, np. poprzez sięganie po alkohol.

Metoda ta jest wybierana stosunkowo często. Na co dzień niepewny siebie człowiek pod wpływem alkoholu zaczyna zachowywać się agresywnie. Jednak wzmożone reakcje emocjonalne nie są celem picia. Takiej osobie bardziej chodzi o osiągnięcie wewnętrznego spokoju i rozładowanie napięcia. Wcześniej, zanim osiągnie spokój wewnętrzny, taka osoba przechodzi przez stadium, gdzie nadmierne spożycie alkoholu prowadzi do osłabienia społecznych hamulców. Bardzo częstym zachowaniem jest oczernianie innych osób, pobicia, niszczenie mienia i środowiska dookoła siebie. Dzień po upiciu pojawiają się wyrzuty sumienia, człowiek jest przerażony, kiedy zobaczy jakich szkód dokonał i jakie konsekwencje jego zachowanie przyniosło.

Osobowość wrażliwa na stres

Są też takie osoby, które wykazując cechy uzależnienia, pijąc nadmiernie, charakteryzują się wzmożonymi reakcjami emocjonalnymi, jednocześnie brakuje im umiejętności rozwiązywania trudnych sytuacji za pomocą racjonalnego myślenia. Kiedy człowiek odczuwa stres, zaczyna postrzegać alkohol jako środek do jego przezwyciężania. Co ciekawe, alkohol w tym znaczeniu nie stanowi substancji uspokajającej i odurzającej, a pełni funkcję leku uśmierzającego ból. W ten sposób alkoholik przekonany jest o tym, iż z jego pomocą może (pozornie) normalnie funkcjonować i pokonywać wszelkie trudy dnia codziennego. Chęć upojenia się pojawia się dopiero, kiedy wszelkie napięcia i stres zostają zniwelowane przez działanie alkoholu. Dopiero wtedy alkoholik osiąga odprężenie i zaczyna odpoczywać.

Podsumowując artykuł – powyżej opisane zostały najbardziej charakterystyczne osobowości, jakie podatne są na działanie alkoholu. Co ciekawe, często jest tak, że nie wykluczają się wzajemnie, a można stwierdzić, że uzupełniają. Tym samym, wielu alkoholików posiada na tyle złożone cechy charakteru, temperamentu i osobowości, że wykazuje wszelkie złożone cechy charakterologiczne, przez co konkretne zaliczenie danej osoby do konkretnego typu jest niemożliwe. Dodatkowo należy wziąć pod uwagę, że nie ma osobowości całkowicie odpornej na alkoholizm.




Archiwum

 

  • 2024
  • 2023
  • 2022
  • 2021