Olszewskiego 23B, 51-642 Wrocław+48 514 825 617
22 sierpnia, 2021
Istnieje kilka form leczenia awersyjnego. Oprócz popularnych i cieszących się dużą grupą zwolenników wszywek alkoholowych o nazwie Esperal Wrocław, zawierających w składzie związek chemiczny Disulfiram stanowiący główną substancję czynną, a także środków doustnych, takich jak Anticol, jeszcze kilka lat temu na polskim rynku farmaceutycznym dostępne były zastrzyki antyalkoholowe. Mimo to wciąż Pacjenci poszukują podobnych sposobów poradzenia sobie z alkoholizmem.
W tym miejscu warto zastanowić się nad zasadnością włączania wszywek lub zastrzyków do leczenia uzależnień. Posiłkując się wypowiedziami ekspertów w tematyce terapii alkoholizmu nie można dojść do jednoznacznych wniosków, ponieważ ich opinie w tym temacie są skrajnie różne. Jedni podkreślają rezultaty metod awersyjnych, inni zalecają traktowanie ich jako jeden z elementów złożonego procesu odwykowego, jeszcze inni twierdzą, iż są to środki nieetyczne i całkowicie niezalecane ze względu na wysokie ryzyko poważnych uszczerbków zdrowotnych i zagrożeń życia. Nie mniej jednak pewien jest fakt – żadna z powyższych metod pracy nie jest zaliczane do klasycznego leczenia alkoholizmu, ponieważ za pomocą tabletki doustnej, wszywki, ani zastrzyku Pacjent nie jest wstanie zmienić własnego podejścia do używki, ani tym bardziej nauczyć się dzięki nim w jaki sposób przestać pić i jak utrzymać abstynencję na stałe. Mimo to nie można odmówić terapii awersyjnej skuteczności. Jest ona włączana w innym celu, nie leczniczym, a bardziej wspomagającym. Jej zadaniem jest wytworzenie swojego rodzaju awersji, niechęci i unikającej postawy do picia. Można więc traktować ją jako straszak, który pomaga w utrzymaniu abstynencji poprzez negatywne skojarzenia z alkoholem związane z obawą o własne zdrowie i życie. Niestety, część osób podczas leczenia tą metodą odlicza dni do chwili, kiedy znów bez konsekwencji zdrowotnych będą mogli sięgnąć po alkohol. Często kończy się to nawrotem ciągów alkoholowych, nadrabiając ich zdaniem – stracony czas. Warto zastanowić się więc na tym, czy korzystanie z takiej formy pomocy jest dobre, skoro później następuje nawał picia. Abstynencja, nawet chwilowa, zawsze przynosi pewne korzyści dla organizmu, których skala wyraża się poprzez czas poświęcony na bycie trzeźwym. Mimo to, jeżeli poważnie chce się zmienić własne życie, poprawić ogólne funkcjonowanie i stan zdrowia, należy nauczyć się w jaki sposób czerpać satysfakcję bez obecności alkoholu – wymuszone niepicie jest niewystarczające. Specjaliści zajmujący się zawodowo terapią i leczeniem alkoholizmu podkreślają znaczenie psychoterapii i grup wsparcia. Tylko dzięki takiej pomocy alkoholik ma realną szansę na podjęcie pracy nad sobą, zmierzającej do zmian na lepsze. Wypracowane zmiany są wtedy trwałe i przynoszą większe efekty. Nie mniej jednak można zastanowić się nad zastosowaniem środków wymuszających trzeźwość, jednak z perspektywy ogólnego dobra Pacjenta i potencjalnego sukcesu terapeutycznego, nie należy ich traktować jako antidotum na całe zło świata, a raczej jako element spierający w trudnych, kryzysowych sytuacjach, które mogą zagrażać zaniechaniu abstynencji. Podsumowując – Esperal, Anticol, czy też zastrzyk antyalkoholowy nie są w stanie zastąpić zmian wypracowanym za pomocą terapii, jednak mogą okazać się nieocenionym wsparciem silnej woli i motywacji.
O zastrzyku antyalkoholowym mówi się dość sporo w środowisku leczenia i terapii uzależnień, często wspominają o nim sami Pacjenci, jednak ilość informacji w Internecie na jego temat jest znikoma. Okazuje się, że zastrzyk antyalkoholowy nigdy oficjalnie nie został uznany za metodę zwalczania choroby alkoholowej, przez co został wycofany z rynku farmakologicznego państw członkowskich Unii Europejskiej. Równie ciężko jest z jego dostępnością w innych krajach. Tym samym, z kategorii farmakologicznych metod awersyjnych, najbardziej skuteczną i bezpieczną formą jest wszywka alkoholowa Esperal, podawana w formie implantu z lekiem zawierającym w składzie Disulfiram. Jest to bezpieczny, bezbolesny i mało inwazyjny zabieg chirurgiczny, gdzie lek umieszcza się pod powięzią Pacjenta. W Polsce dostępny jest lek Disulfiram WZF, produkowany przez Polfę Warszawa.
Zarówno wspomniany wyżej zastrzyk, jak i wszywka mają podobne działanie. W obu przypadkach organizm wchłania Disulfiram, który upośledza metabolizm alkoholu. W momencie kiedy dana osoba spożywa napoje procentowe występuje reakcja w postaci objawów silnego zatrucia alkoholowego. Warto dodać, że powyższa zależność uaktywnia się jedynie w momencie łączenia działania Disulfiramu z alkoholem. W normalnych warunkach jest on całkowicie obojętny dla organizmu i niewyczuwalny przez skórę, ani podczas ruchów.
Efekty łączenia zastrzyku antyalkoholowego z etanolem pojawiają się niemalże od razu po kontakcie z alkoholem. Objawy, jakie odczuwają Pacjenci w formie reakcji disulfiramowej to: ból i zawroty głowy, ból mięśni, wymioty, biegunka, wzmożona potliwość, rozszerzanie naczyń krwionośnych, kołatanie serca, niepokój i lęk, ból w klatce piersiowej, skoki ciśnienia, a także ogólny spadek samopoczucia i kondycji. Ze względu na fakt, iż łączenie Disulfiramu z alkoholem realnie zagraża życiu i zdrowiu, podczas leczenia nim obowiązuje całkowity zakaz spożywania alkoholu w jakiejkolwiek postaci. Podobne objawy daje wszywka alkoholowa, a także środki doustne.
Choroba alkoholowa stanowi stan zaburzenia zdrowia. Rozwija się ona latami i wiąże się z regularnym piciem nadmiernych ilości alkoholu. Może ona powstać na skutek kilku czynników, np. biologiczny i genetycznych, predyspozycji psychicznych, a także czynników środowiskowych i społecznych.
Niezależnie od pośrednich przyczyn powstania alkoholizmu, u każdej osoby uzależnionej powoduje pogorszenie funkcjonowania psychospołecznego Pacjenta, całkowicie utrudniając pełnienie wszystkich ról społecznych. Dodatkowo wyniszcza organizm i przyczynia się do rozwoju chorób towarzyszących, a także pogłębia już istniejące problemy zdrowotne, będąc tym samym tzw. chorobą pierwotną. Co ciekawe, zdarza się również tak, że alkoholizm jest problemem wtórnym, czyli wynika ze wcześniej posiadanych zaburzeń, zwykle na tle psychicznym lub nieprawidłowości w zachowaniu. Wymienić tutaj należy zaburzenia osobowości, zaburzenia nerwicowe i lękowe, depresyjne, psychotyczne, chorobę afektywną dwubiegunową, a nawet ADHD.
Jak dotąd nie wynaleziono tabletek na alkoholizm, które byłyby w stanie obniżyć głód alkoholowy i zmienić podejście człowieka do swoich problemów z alkoholem. Nawet jeżeli dana osoba podda się zaszyciu, to jest to jedynie forma wsparcia i konieczna jest psychoterapia, a także uczestnictwo w spotkaniach AA, aby na trwałe zmienić swoje nawyki. Alkoholizm opiera się na mechanizmach psychicznych, dlatego wymagana jest specjalistyczna opieka w tym zakresie.
Podsumowując, biorąc pod uwagę złożoność choroby alkoholowej, a także kliniczne problemy wynikające z natury uzależnienia alkoholowego, alkoholizm wymaga kompleksowych, wielotorowych, etapowych i zindywidualizowanych działań leczniczo-terapeutycznych, wliczając w to psychoterapię, grupy wsparcia i farmakologię. Zanim jednak Pacjent podejmie ostateczną decyzję odnośnie sposoby leczenia, powinien on skonsultować się ze specjalistą w tej dziedzinie, który pomoże opracować indywidualny plan leczenia, dopierając przy tym odpowiednie metody i środki, które będą optymalne w tym indywidualnym przypadku.
