3 lutego, 2025
Kiedy dochodzi do zatrucia alkoholowego, możemy zmierzyć się z niebezpiecznymi objawami tego stanu. Choć powszechnie stan zatrucia alkoholowego kojarzymy z wielodniowymi ciągami alkoholowymi, to jednak warto mieć na uwadze, że stan ten spotkać może każdego, a zignorowanie objawów może doprowadzić do tragicznych konsekwencji. Jednym takim skutkiem, pozornie zupełnie normalnym przy wypiciu zbyt dużej ilości alkoholu, są wymioty. Nie tylko przyspieszają niebezpieczne odwodnienie organizmu, ale mogą również prowadzić do zadławienia się. Dowiedz się, jak zatrzymać wymiotowanie po alkoholu.
Na zatrucie alkoholowe składają się objawy znacznego przedawkowania alkoholu. Z uwagi na szybką wchłanialność substancji, jaką jest alkohol etylowy, nietrudno jest doprowadzić do tego stanu.
Już po pięciu minutach od spożycia jego poziom we krwi wzrasta. Alkohol etylowy potrzebuje maksymalnie trzech godzin, choć częściej mówi się nawet o 30-60 minutach, aby osiągnąć swoje maksymalne stężenie we krwi. Z kolei za metabolizowanie substancji odpowiada konkretny enzym trawienny w naszej wątrobie, zwany dehydrogenazą alkoholową.
Dehydrogenaza alkoholowa (z ang. alcohol dehydrogenase, w skrócie: ADH) rozkłada etanol do aldehydu octowego, z kolei kolejne składniki tej reakcji doprowadza do octanu i wreszcie: dwutlenku węgla i wody. W ciągu 1 godziny metabolizowane jest 1-1,25mg/kg masy ciała substancji alkoholowej. Przekroczenie tej ilości czystego alkoholu przekłada się na przedawkowanie i w efekcie – zatrucie alkoholem.
Zapaść alkoholowa to ostre zatrucie alkoholowe, którego objawy są bardziej zaostrzone w stosunku do umiarkowanego zatrucia, a co za tym idzie – o wiele niebezpieczniejsze dla zdrowia i życia. Podczas ostrego zatrucia alkoholowego dochodzi przede wszystkim do spłycenia oddechu, a tętno staje się niestabilne. W efekcie ciśnienie krwi spada, a co za tym idzie: do organizmu nie jest dostarczana wystarczająca ilość tlenu. Konsekwencją takiego stanu może być nie tylko utrata przytomności, ale również zanik pracy układu krążeniowego.
Żeby zareagować w porę i nie dopuścić do rozwinięcia się ostrego zatrucia alkoholowego, należy rozpoznać objawy tego stanu na jak najwcześniejszym jego etapie i odpowiednio zareagować.
Umiejętność rozpoznania objawów zatrucia alkoholowego jest kluczowa. Należy wtedy odpowiednio zareagować, nie zostawiać osoby, która przedawkowała alkohol, samej i udzielić jej pomocy, a w razie potrzeby – wezwać pogotowie.
Wśród objawów lekkiego zatrucia alkoholowego wyróżnia się przede wszystkim osłabienie, uczucie zimna, niepokój, dreszcze, a także mdłości. Te dolegliwości mogą mieć jednak charakter postępowy, więc warto trzymać rękę na pulsie. Wraz z przyjęciem przez organizm większej dawki substancji alkoholowych dojdzie do pogłębienia skutków zatrucia. O zapaści alkoholowej będą świadczyć:
Na tym etapie może dojść do utraty przytomności z powodu niedostatecznego dotlenienia organizmu. Ostre zatrucie alkoholem może doprowadzić do śpiączki, a nawet śmierci. Zagrożenie dla zdrowia i życia takiej osoby może jednak pojawić się już we wcześniejszym etapie zatrucia, gdy taka osoba zacznie wymiotować – taka sytuacja w warunkach niekontrolowanych, zwłaszcza po utracie przytomności, może skończyć się nawet zadławieniem. Należy więc bardzo dokładnie obserwować, co się dzieje z osobą, która wypiła zbyt dużo alkoholu.
Za przedawkowanie alkoholu odpowiada oczywiście wypicie jego zbyt dużej dawki w zbyt krótkim czasie. Z racji szybkiej wchłanialności napojów procentowych, organizm nie jest w stanie dostatecznie szybko go zmetabolizować. Już 300 ml czystego alkoholu spożytego w ciągu godziny może wywołać objawy zatrucia alkoholowego.
Natomiast o dawce śmiertelnej mówimy, gdy we krwi będziemy mieć 4 promile alkoholu. Choć jest to wartość statystyczna, a dla każdego zbyt duża dawka może okazać się odrobinę inna, nie warto nawet się zbliżać do takich ilości alkoholu – dla wielu osób rzeczywistą dawką śmiertelną może okazać się ta niższa niż zakładana.
Podatność na wymioty po alkoholu to kwestia indywidualna, zależna m.in. od pracy enzymów trawiennych w wątrobie (ADH). Jeżeli metabolizm alkoholu w naszym organizmie przebiega wolniej, dolegliwości mogą okazać się silniejsze.
Za występowanie wymiotów po alkoholu zazwyczaj odpowiada drażniące dla błony śluzowej żołądka i przełyku działanie alkoholu. W przypadku zatrucia alkoholem jest to przede wszystkim mechanizm obronny naszego organizmu: żołądek reaguje wymiotami w celu oczyszczenia się z nadmiaru toksycznych substancji.
Wymiotowanie po alkoholu może okazać się w szczególności niebezpieczne, jeżeli osoba dotknięta takimi objawami zatrucia traci przytomność albo zaczyna wymiotować żółcią lub krwią. Wówczas niezbędna będzie natychmiastowa pomoc ratunkowa, gdyż mogło dojść do krwawienia z przewodu pokarmowego lub do uszkodzenia wątroby. Jeśli natomiast osoba wymiotująca straciła przytomność, może dojść do zadławienia się, a w konsekwencji do uduszenia.
Lepiej zapobiegać niż leczyć, a w tym celu najlepiej sprawdzi się równoległe nawadnianie organizmu wraz ze spożywanym alkoholem. W tym celu najlepiej kolejne dawki alkoholu przepijać wodą lub elektrolitami. Pamiętajmy też, aby nie pić alkoholu na pusty żołądek. Najlepiej przed piciem zjeść posiłek bogaty w białko i tłuszcze, które spowolnią proces wchłaniania alkoholu przez organizm, a także zabezpieczą żołądek przed drażniącym działaniem alkoholu.
Jeżeli do wymiotów już doszło, na ich zahamowanie najlepiej sprawdzą się:
Pamiętajmy, aby po wymiotowaniu uzupełnić elektrolity, aby przywrócić równowagę gospodarce wodno-elektrolitowej naszego organizmu, co będzie tak samo dobre na samo wymiotowanie, co na zatrucie alkoholowe. Płyny przyjmujmy najlepiej schłodzone, w niewielkich ilościach, aby nie wywołać ponownej reakcji ze strony żołądka. Odczekajmy też z posiłkiem, który powinien być lekkostrawny, bez nadmiernych ilości tłuszczu. Istotna jest nawet temperatura przyjmowanych w tym czasie posiłków i napojów – te warto podawać schłodzone. Warto natomiast zrezygnować z jedzenia bogatego w błonnik, słodyczy, a także przetworów mlecznych.
Jeżeli objawy zatrucia alkoholowego nasilają się, a wymioty mimo podjętych prób ich załagodzenia nie ustają – niezwłocznie wezwijmy pogotowie!